หลักสูตรผู้บริหารการสื่อสารมวลชน ด้านกิจการกระจายเสียงและกิจการโทรทัศน์ระดับกลาง (บสก.) รุ่นที่ 6

หลักสูตรผู้บริหารการสื่อสารมวลชนระดับกลาง (บสก.)  รุ่นที่ 6

จัดโดย สถาบันอิศรา มูลนิธิพัฒนาสื่อมวลชนแห่งประเทศไทย

           ในสภาวการณ์ที่ประเทศชาติกำลังต้องเผชิญกับภาวะวิกฤติทางด้านการเมือง เศรษฐกิจ และสังคมที่เต็มไปด้วยปัญหาและความเห็นที่แตกต่าง สื่อมวลชนจึงเป็นความหวังหนึ่งที่จะเข้ามาช่วยในการสร้างความเข้าใจที่ถูกต้องเพื่อช่วยบรรเทาและเยียวยาสร้างความสงบสุขให้เกิดขึ้นแก่สังคมได้ ในขณะเดียวกันสื่อมวลชนก็อาจถูกตั้งคำถามถึงบทบาทและการทำหน้าที่ได้เช่นกัน  เพราะสื่อคือตัวกลางในการสร้างความรับรู้ที่ถูกต้องให้กับประชาชน สื่อจึงต้องอยู่กึ่งกลางระหว่างประชาชนกับฐานอำนาจของกลุ่มการเมือง

            สถานการณ์คุกคามสิทธิเสรีภาพของสื่อมวลชนไทยเริ่มปรากฏให้เห็นเด่นชัดยิ่งขึ้นในช่วงหลายปีที่ผ่านมา มีทั้งรูปแบบและวิธีการใหม่ๆ ที่มีความทันสมัยและแยบยลจนยากที่จะแยกได้ว่า นั่นก็คือ การแทรกแซงการทำหน้าที่ของสื่อ  ความพยายามของกลุ่มทุนที่แอบแฝงเข้ามาอยู่ในกลุ่มธุรกิจการเมืองการใช้กลยุทธ์และหลักการตลาดเข้ามาช่วยในการโฆษณาและประชาสัมพันธ์ชูนโยบายใหม่ๆ เพื่อสร้างความนิยมให้เกิดขึ้นกับกลุ่มของตัวเอง ซึ่งสิ่งต่างๆ เหล่านี้ได้ส่งผลกระทบต่อสิทธิเสรีภาพในการรับรู้ข่าวสารและการแสดงความคิดเห็นของประชาชนทั้งสิ้น  

            นับเป็นโอกาสอันดี การที่องค์กรวิชาชีพด้านสื่อสารมวลชนของไทยได้ให้ความสำคัญในเรื่องการปฏิรูปสื่อ โดยเฉพาะการพัฒนาความรู้ความสามารถให้กับบุคลากรในวิชาชีพด้านสื่อสารมวลชน ถือว่าเป็นการช่วยสร้างองค์ความรู้ที่จำเป็นในการช่วยพัฒนาระบบการเข้าถึงและการนำเสนอข้อมูลข่าวสาร เพื่อสร้างธรรมาภิบาลให้เกิดขึ้นและช่วยสร้างศักยภาพของสื่อในภาคประชาชน ตลอดจนช่วยในการสร้างเครือข่ายความร่วมมือระหว่างภาคส่วนต่างๆ   ในสังคมกับสื่อมวลชน

            ดังนั้น สถาบันอิศรา จึงได้จัดทำโครงการฝึกอบรมระยะยาวให้แก่ผู้บริหารระดับกลางของผู้ประกอบวิชาชีพด้านสื่อสารมวลชนและภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ นักวิชาการ องค์กรพัฒนาเอกชน  องค์กรของรัฐที่เป็นอิสระและส่วนราชการ  รวมทั้งภาคเอกชน ภายใต้หลักสูตรที่ชื่อว่า “ หลักสูตรผู้บริหารการสื่อสารมวลชนระดับกลาง (บสก.)” รุ่นที่ 6   เพื่อเปิดโอกาสให้ผู้บริหารจากองค์กรด้านสื่อ นักวิชาการ และภาคเอกชนได้เข้ามีส่วนร่วมในการคิดหาแนวทางร่วมกับนักวิชาการและผู้ทรงคุณวุฒิ เพื่อช่วยในการพัฒนาและเป็นการส่งเสริมให้เกิดแนวคิด สร้างทัศนคติ ค่านิยมและพฤติกรรมในการปฏิบัติหน้าที่ให้เกิดประสิทธิภาพ รวมทั้งยังสามารถนำไปใช้ในการปฏิบัติหน้าที่เพื่อประโยชน์ต่อการพัฒนาทางวิชาชีพของตนเองและประเทศต่อไป

วัตถุประสงค์

            เพื่อให้ผู้เข้ารับการอบรมในหลักสูตรผู้บริหารการสื่อสารมวลชนระดับกลาง (บสก.) รุ่นที่ 6  บรรลุวัตถุประสงค์ดังต่อไปนี้

        1. เพื่อการพัฒนาและเตรียมความพร้อมในการสร้างความเป็นผู้นำและการบริหารบุคลากรให้กับนักบริหารสื่อ และผู้เกี่ยวข้อ

        2.  เพื่อพัฒนากรอบแนวคิดในด้านคุณธรรมและจริยธรรมของผู้ประกอบวิชาชีพสื่อ

        3.  เสริมสร้างความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับความสัมพันธ์ทางด้านการเมือง เศรษฐกิจ สังคมและกฎหมายที่เกี่ยวข้อง เพื่อช่วยเพิ่มศักยภาพและเพิ่มพูนความรู้และทักษะในการปฏิบัติหน้าที่ของสื่อมวลชนและผู้เกี่ยวข้อง

        4 .  เพื่อประสานการทำงานร่วมกันระหว่างสื่อมวลชนกับนักวิชาการและภาคส่วนอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง

คุณสมบัติของผู้เข้ารับการอบรม

            สำหรับคุณสมบัติของผู้ที่จะเข้ารับการอบรมในหลักสูตรผู้บริหารการสื่อสารมวลชนระดับกลางในโครงการนี้

แบ่งออกเป็น 5 กลุ่ม ดังนี้

        1.  ผู้บริหารระดับกลางจากสื่อมวลชน ตั้งแต่ระดับผู้สื่อข่าวอาวุโส หรือรีไรท์เตอร์ขึ้นไปถึงระดับหัวหน้าข่าวที่มีอายุไม่น้อยกว่า 30 ปี ทางด้านหนังสือพิมพ์ วิทยุกระจายเสียง โทรทัศน์และสื่อใหม่ จากส่วนกลางและท้องถิ่น จำนวน 30 คน

        2.  นักวิชาการด้านสื่อสารมวลชน ที่มีอายุงานตั้งแต่ 7 ปี หรืออายุ 30 ปีขึ้นไป จำนวน 5 คน

        3.  ผู้บริหารองค์กรพัฒนาเอกชน ตั้งแต่ระดับเจ้าหน้าที่อาวุโส หรือหัวหน้าโครงการที่มีอายุตั้งแต่ 30 ปีขึ้นไป จำนวน 5 คน

        4.  ผู้บริหารองค์กรของรัฐที่เป็นอิสระ ตั้งแต่ระดับหัวหน้างานขึ้นไป และมีอายุไม่น้อยกว่า 35 ปี จำนวน 5 คน

        5.  ผู้บริหารองค์กรเอกชน ตั้งแต่ระดับหัวหน้าแผนกขึ้นไป และอายุไม่น้อยกว่า 30 ปี จำนวน 9 คน

        6.  ผู้เข้ารับการอบรมทุกคนต้องได้รับอนุญาตจากต้นสังกัดให้เข้ารับการอบรมได้ตลอดหลักสูตร

จำนวนผู้เข้าอบรม

            รวมทั้งสิ้น  54  คน

วิธีดำเนินการอบรม

            การอบรมหลักสูตรนี้มีวิธีการศึกษาดังนี้

        1. การบรรยายและอภิปราย เป็นการสร้างองค์ความรู้ ความเข้าใจที่ถูกต้องเกี่ยวกับเรื่องการเมือง เศรษฐกิจ สังคม สิ่งแวดล้อม สิทธิมนุษยชน และกฎหมายที่เกี่ยวข้อง ตามเนื้อหาวิชาและหัวข้อที่กำหนด โดยได้รับเกียรติจากวิทยากร ผู้ทรงคุณวุฒิ ผู้เชี่ยวชาญจากสถาบันต่างๆ โดยเฉพาะผู้บริหารระดับสูงที่มีประสบการณ์ด้านการบริหารจากหน่วยงานและองค์กรภาครัฐและเอกชนที่เกี่ยวข้อง ในหลักสูตรการอบรมยังได้กำหนดให้มีการเปิดให้ผู้เข้ารับการอบรมได้แลกเปลี่ยนมุมมองและความคิดเห็นระหว่างกัน

        2. การสัมมนา เพื่อเปิดโอกาสให้ผู้เข้าร่วมอบรมเป็นผู้กำหนดหัวข้อหรือประเด็นที่สนใจหรือเป็นข้อถกเถียงของสังคม เป็นการจัดเวทีเพื่อให้มีการแลกเปลี่ยนความรู้ ความคิดเห็นและประสบการณ์ระหว่างกัน และนำเสนอความคิดเห็นสู่สาธารณะ แบ่งเป็น 2 ส่วน คือ การสัมมนากลุ่มย่อยในชั้นเรียน ในประเด็นปัญหาที่เกี่ยวข้องกับสื่อมวลชน (ไม่อนุญาตให้เชิญวิทยากรจากภายนอก) ส่วนการจัดสัมมนาสาธารณะถือเป็นผลงานของผู้เข้าอบรมหลักสูตร บสก. รุ่นที่ 6 จึงเปิดโอกาสให้เชิญบุคคลภายนอก  ผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องหรือผู้ที่ได้รับผลกระทบได้เข้ามามีส่วนร่วม ในการนำเสนอความคิดเห็น ข้อเท็จจริง เพื่อนำไปสู่การเสนอทางออก แนวทางการแก้ไข หรือข้อเสนอแนะที่เป็นประโยชน์ต่อส่วนรวม

            2.1. ผู้เข้าอบรมทุกคนจะต้องมีส่วนร่วมในการจัดทำสัมมนาทั้ง 2 ส่วน เนื่องจากเป็นส่วนหนึ่งของการอบรมในหลักสูตรนี้

            2.2. มีการแบ่งผู้เข้าอบรมออกเป็น 5 กลุ่ม ให้แต่ละกลุ่มรับผิดชอบในการจัดสัมมนาหรือเสวนากลุ่มย่อยในชั้นเรียน ส่วนประเด็นเกี่ยวกับปัญหาด้านการเมือง เศรษฐกิจ สังคมหรือข้อกฎหมายที่เกี่ยวข้องและมีผลกระทบกับสื่อมวลชน ซึ่งเป็นประเด็นปัญหาที่กำลังวิพากษ์วิจารณ์กันในสังคม เพื่อเปิดโอกาสให้ผู้เกี่ยวข้องและผู้เข้าร่วมอบรมได้ร่วมแสดงความคิดเห็นอย่างกว้างขวาง

            2.3. ผู้เข้าอบรมหลักสูตร บสก. รุ่นที่ 6 จะต้องร่วมกันรับผิดชอบในการจัดสัมมนาสาธารณะ 1 หัวข้อโดยกำหนดหัวข้อสัมมนา การเชิญวิทยากรและการจัดเตรียมงานทั้งหมด 

        3. การจัดทำรายงานเฉพาะบุคคล เป็นส่วนหนึ่งในการประเมินผลของการเข้าร่วมอบรมในหลักสูตรนี้ ดังนั้นผู้เข้าอบรมทุกคนจะต้องจัดทำเอกสารรายงานเฉพาะบุคคล โดยมีหลักเกณฑ์ตามมาตรฐานที่กำหนดไว้ในหลักสูตร และจะต้องนำเสนอและผ่านความเห็นชอบจากคณะกรรมการหลักสูตรภายในวันเสาร์ที่ 15  ต.ค. 2559

        4. การศึกษาดูงาน แบ่งเป็นการศึกษาดูงานในองค์กรด้านสื่อ หรือหน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชนและหน่วยงานอิสระที่เกี่ยวข้องกับสื่อ เพื่อช่วยเพิ่มพูนความรู้ ความเข้าใจและประสบการณ์ ตลอดจนให้มีการแลกเปลี่ยนประสบการณ์และความคิดเห็นระหว่างผู้เข้ารับการอบรมด้วยกัน แบ่งออกเป็น 2 ส่วน คือ การศึกษาดูงานในส่วนกลางหรือกรุงเทพฯ 1 ครั้ง (ภายใน 1 วัน) และการศึกษาดูงานในส่วนภูมิภาค 2 ครั้ง (2 วัน และ 3 วัน ) ซึ่งผู้เข้าอบรมจะต้องมีส่วนร่วมในการศึกษาดูงาน

ระยะเวลาและขอบเขตของการอบรม

            การอบรมหลักสูตรผู้บริหารการสื่อสารมวลชนระดับกลาง ( บสก. ) รุ่นที่  6  กำหนดระยะเวลาในการอบรมรวม 4 เดือนครึ่ง  หรือ ประมาณ  19  สัปดาห์ ระหว่างวันที่ 30 เมษายน  –   วันที่ 15  ตุลาคม 2559  มีการอบรมทุกวันเสาร์ ระหว่างเวลา 09.00 – 16.00 น. สถานที่ที่ใช้ในการจัดอบรม ณ อาคารสมาคมนักข่าวนักหนังสือพิมพ์แห่งประเทศไทย           ถนนสามเสน ระยะเวลาในการอบรมรวม 135 ชั่วโมง แบ่งเป็น 2 ภาค ดังนี้

        1. ภาควิชาการ ผู้เข้ารับการอบรมจะต้องเข้ารับการอบรมในชั้นเรียนทุกวันเสาร์ ซึ่งการอบรมจะเป็นรูปแบบของ        การบรรยาย การอภิปรายและการสัมมนา โดยผู้เชี่ยวชาญและผู้เข้ารับการอบรมสามารถร่วมแสดงความคิดเห็น แลกเปลี่ยนความรู้และประสบการณ์ระหว่างกัน ตามหัวข้อที่กำหนด ประกอบด้วย

            1.1. การบรรยายและอภิปราย                                                            63                     ชั่วโมง

            1.2. การสัมมนา                                                                             18                     ชั่วโมง

                        การสัมมนากลุ่มย่อยในชั้นเรียน                                              15                     ชั่วโมง

                        การสัมมนาสาธารณะ บสก. 6                                                  3                     ชั่วโมง    

            1.3. การนำเสนอรายงานเฉพาะบุคคลและชี้แจงการทำรายงาน                   18                     ชั่วโมง

            1.4. การศึกษาดูงาน 3 ครั้ง                                                               36                     ชั่วโมง

                        ส่วนกลาง (1 ครั้ง)                                                                6                     ชั่วโมง

                        ส่วนภูมิภาค (2 ครั้ง)                                                            30                     ชั่วโมง

            ภาพรวมการแบ่งสัดส่วนแต่ละกลุ่มของการอบรมในหลักสูตรนี้ ประกอบด้วย การบรรยายและอภิปราย คิดเป็นร้อยละ 46.66  การสัมมนาและการจัดสัมมนาสาธารณะ ร้อยละ  13.33  การนำเสนอรายงานเฉพาะบุคคลและการชี้แจงการทำรายงาน ร้อยละ 13.33  การศึกษาดูงาน ร้อยละ 26.68

        2. ภาคการจัดทำรายงานเฉพาะบุคคล ผู้เข้ารับการอบรมจะต้องจัดทำรายงานเฉพาะบุคคลเพื่อนำเสนอในชั้นเรียนและคณะกรรมการที่ปรึกษา ประกอบด้วย 3 ขั้นตอน คือ

            2.1. การนำเสนอหัวข้อและเค้าโครงรายงานเฉพาะบุคคล

            2.2. การปรึกษาคณะกรรมการที่ปรึกษาเพื่อติดตามความก้าวหน้าในการทำรายงานเฉพาะบุคคล

            2.3. การนำเสนอรายงานต่อคณะกรรมการและผู้เข้าอบรม คนละ 10 นาที โดยมีคณะกรรมการที่ปรึกษาร่วมวิพากษ์และผู้เข้าอบรมร่วมเสนอแนะ และดำเนินการปรับปรุงแก้ไขเป็นเอกสารรายงานเฉพาะบุคคลฉบับสมบูรณ์เพื่อนำเสนอคณะกรรมการหลักสูตรและที่ปรึกษาพิจารณา ก่อนการอนุมัติขั้นสุดท้ายโดยผู้อำนวยการสถาบันอิศรา    

เงื่อนไขการสำเร็จการอบรม

            การเข้าร่วมอบรมในหลักสูตรผู้บริหารการสื่อสารมวลชนระดับกลาง (บสก.) รุ่นที่  6  ได้กำหนดเงื่อนไขการสำเร็จการอบรมไว้ดังต่อไปนี้

        1.  ต้องมีเวลาเข้าฟังและเสนอความคิดเห็นในห้องเรียนไม่ต่ำกว่าร้อยละ 75 ของเวลาเรียนทั้งหมด

        2.  จัดทำเอกสารรายงานเฉพาะบุคคลและส่งตามระยะเวลาที่กำหนดในหลักสูตร

        3. จัดทำรายงานและนำเสนอผลงานหรืองานที่ได้รับมอบหมายตามกำหนดเวลา และจะต้องส่งฉบับสมบูรณ์ก่อนวันปิดการอบรม 2 สัปดาห์ เพื่อเสนอต่อคณะกรรมการที่ปรึกษาในการพิจารณาเพื่ออนุมัติการจบหลักสูตร

องค์ประกอบของหลักสูตร

            การอบรมครั้งนี้ แบ่งออกได้เป็น 5 หมวดวิชา ดังนี้

        1. การเมืองและกฎหมายที่เกี่ยวข้อง                                                     จำนวน     15    ชั่วโมง

        2. เศรษฐศาสตร์และทิศทางเศรษฐกิจ                                                  จำนวน     12     ชั่วโมง

        3. สังคม การศึกษา สาธารณสุข สิ่งแวดล้อมและสิทธิมนุษยชน                   จำนวน     15     ชั่วโมง

        4.  ความรู้เกี่ยวกับการบริหารสื่อมวลชนและจริยธรรมวิชาชีพ                       จำนวน     15     ชั่วโมง

        5. วิเคราะห์สถานการณ์ปัจจุบัน                                                            จำนวน       6     ชั่วโมง

หมวดวิชาที่ 1  ว่าด้วยการเมืองและกฎหมายที่เกี่ยวข้อง จำนวน 15   ชั่วโมง ประกอบด้วย

• การปฏิรูปรัฐธรรมนูญไทย :  รัฐธรรมนูญ  2559                                     จำนวน   3    ชั่วโมง
• บทบาท อำนาจ กับการปฏิรูปองค์กรอิสระ                                            จำนวน   3    ชั่วโมง
• ปัญหาการบังคับใช้กฎหมายในกระบวนการยุติธรรม                                จำนวน   3    ชั่วโมง
• ภัยคุกคามความมั่นคงในโลกยุคใหม่                                                   จำนวน   3    ชั่วโมง
• โครงสร้างการกระจายอำนาจกับการตรวจสอบ                                       จำนวน   3    ชั่วโมง

หมวดวิชาที่ 2  ว่าด้วยเศรษฐศาสตร์และทิศทางเศรษฐกิจ จำนวน  12  ชั่วโมง ประกอบด้วย

• ภาพรวมนโยบายเศรษฐกิจไทย                                     จำนวน   3    ชั่วโมง
• นโยบายเศรษฐกิจระหว่างประเทศ                                  จำนวน   3    ชั่วโมง
• นโยบายประชารัฐ กับประชานิยม                                    จำนวน   3   ชั่วโมง
• การปฏิรูประบบรัฐวิสาหกิจไทย                                      จำนวน   3    ชั่วโมง     

หมวดวิชาที่ 3  ว่าด้วยปัญหาสังคม การศึกษา สาธารณสุข พลังงานและสิทธิมนุษยชน จำนวน 15 ชั่วโมง

ประกอบด้วย

• รู้เท่าทันการคอร์รัปชั่นในสังคมไทย                                                     จำนวน   3   ชั่วโมง
• วิกฤติการปฏิรูปการศึกษาไทย                                                            จำนวน   3   ชั่วโมง
• ปัญหาสิทธิมนุษยชนไทย : การค้ามนุษย์ แรงงานต่างด้าว ฯลฯ                   จำนวน   3   ชั่วโมง
• ความรุนแรงใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ : ปัญหาและทางออก                   จำนวน   3   ชั่วโมง
• การปฏิรูประบบหลักประกันสุขภาพ                                                       จำนวน   3   ชั่วโมง

หมวดวิชาที่ 4  ความรู้เกี่ยวกับการบริหารสื่อมวลชนและจริยธรรมวิชาชีพ จำนวน 15 ชั่วโมง ประกอบด้วย

4.1. บริหารสื่ออย่างโดนใจและได้จริยธรรม                                                  จำนวน   3   ชั่วโมง

4.2. การปฏิรูปสื่อ ปฏิรูป กสทช.                                                                จำนวน   3   ชั่วโมง

4.3. การปรับตัวเพื่อความอยู่รอดของสื่อยุคดิจิตอล                                         จำนวน   3   ชั่วโมง

4.4. ประชาคมอาเซียนหลังปี 2015                                                            จำนวน   3   ชั่วโมง

4.5. ปัญหาจริยธรรมนักวิชาชีพสื่อ                                                              จำนวน   3   ชั่วโมง

หมวดวิชาที่ 5  ว่าด้วยประเด็นร่วมสมัยตามสถานการณ์ จำนวน 6 ชั่วโมง ประกอบด้วย

5.1. ประเด็นร่วมสมัยตามสถานการณ์  ครั้งที่ 1                                               จำนวน   3   ชั่วโมง

5.2. ประเด็นร่วมสมัยตามสถานการณ์  ครั้งที่ 2                                               จำนวน   3   ชั่วโมง

หลักสูตรผู้บริหารการสื่อสารมวลชนระดับกลาง (บสก.) รุ่นที่ 6

ระยะเวลาการอบรม 4 เดือนครึ่ง หรือ 19 สัปดาห์

ระหว่างวันที่ 30 เมษายน – วันที่ 15 ตุลาคม 2559